Σύμφωνα με το Foreign Policy (τεύχος Ιαν/Φεβ 2009) οι 5 χώρες με τις μεγαλύτερες πιθανότητες για να ακολουθήσουν την Ισλανδία στο δρόμο της χρεοκοπίας είναι κατά σειρά:
Και τι σημαίνει, παρακαλώ, “χρεοκοπία”; Χρεοκοπία για μια χώρα σημαίνει ότι δεν μπορεί να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να βρει δανεικά (με ομόλογα και άλλα τρυκ) για να πληρώσει τα παλιότερα χρέη, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα την ξαναδανείσει κανείς, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να δανειστεί για να πληρώσει ούτε τα τρέχοντα έξοδα, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνει δραστικές περικοπές, πράγμα που σημαίνει ότι το πρώτο πράγμα που θα περικοπεί θα είναι αναπόφευκτα οι μισθοί και οι συντάξεις! Πράγμα που σημαίνει ότι θα πέσει πείνα.
Το κοινό σημείο των 5 χωρών της παραπάνω λίστας είναι το τεράστιο χρέος. Το κρίσιμο και για τις πέντε χώρες είναι να μπορέσουν να συνεχίσουν να δανείζονται, κάτι εξαιρετικά δύσκολο γιατί οι πάντες είναι στη γύρα για να βρουν δανεικά, ακόμα και χώρες που δεν έχουν άμεσο και πιεστικό πρόβλημα (με πρώτες και καλύτερες τις ΗΠΑ). Το πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτοί που υποτίθεται ότι αγοράζουν τα ομόλογα (άρα δίνουν τα “δανεικά”) είναι κυρίως τράπεζες και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί που δεν είναι βέβαιο ότι δεν είναι οι ίδιοι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας! Φαύλος κύκλος.
Η διαφορά της Ελλάδας από τις άλλες 4 χώρες της λίστας είναι ότι η Ελλάδα δεν έχει το δικό της νόμισμα. Το Euro είναι αλήθεια μας έχει γλυτώσει από χειρότερες καταστάσεις μέχρι στιγμής, αλλά αν η κρίση συνεχιστεί, οι εξελίξεις θα είναι απρόβλεπτες. Οι υπόλοιπες 4 χώρες έχουν τη διέξοδο να τυπώσουν επιπλέον χρήμα και να προσποιηθούν ότι πληρώνουν προσωρινά κάποιες από τις υποχρεώσεις τους (και να μειώσουν με μια υποτίμηση το χρέος τους), με αντίτιμο όμως -μεσοπρόθεσμα- την κατάρρευση του νομίσματος τους και την εκτόξευση του πληθωρισμού.
Η Ελλάδα δεν έχει ούτε αυτήν την -ούτως ή άλλως ολέθρια- επιλογή. Αυτό που μας μένει είναι (αν η κρίση συνεχιστεί και οι Ευρωπαίοι δεν θα έχουν τη δυνατότητα πλέον να πληρώνουν τα δικά μας φέσια) να γίνουν δραστικές περικοπές στις δαπάνες του Δημοσίου αρχίζοντας από τους μισθού και τις συντάξεις! Η άλλη επιλογή είναι να φύγουμε από το ευρώ και να επιστρέψουμε στη δραχμή!!! Οι φωνές που ακούγονται -κυρίως από το εξωτερικό- για να εγκαταλείψουν κάποιες χώρες το ευρώ δεν είναι καθολου παρανοϊκές. Όχι ότι η λύση αυτή είναι καλύτερη, αλλά θα κάνει λιγότερο θεαματική την πτώση.
Ο αντίκτυπος -και το πολιτικό κόστος- της επαναφοράς της δραχμής θα είναι τεράστιος αλλά θα προτιμηθεί αν μια τεράστια μείωση συντάξεων και μισθών, της τάξεως του 50% π.χ., γίνει αναπόφευκτη.
Αλλά θα επανέλθουμε σ’ αυτό το θέμα. Εκείνο που πρέπει να συνειδητοποιήσουν όσοι πιστεύουν ότι δεν θα μας αγγίξει η κρίση είναι ότι πλανώνται πλάνην οικτρά. Η κρίση θα μας “ακουμπήσει” και θα μας πονέσει πολύ!
Μια ακόμα επισήμανση για τη λίστα των 5 χωρών του Foreign Policy:
Ποιος χέστηκε αν θα χρεοκοπήσουν η Νικαράγουα, η Ουκρανία και η Λετονία. Οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία θα είναι σχετικά αμελητέες. Το μεγάλο πρόβλημα θα είναι μια κατάρρευση της Βρετανικής οικονομίας που θα συμπαρασύρει στην πτώση της δεκάδες τράπεζες (και πιθανότατα και άλλες χώρες) και θα βυθίσει την παγκόσμια οικονομία σε ακόμα πιο αβυσσαλέα περιδήνηση. Όσον αφορά μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας, και εδώ ο παγκόσμιος αντίκτυπος θα είναι σοβαρός, γιατί θα ταρακουνήσει άσχημα το οικοδόμημα του Ευρώ, με απρόβλεπτες αλυσιδωτές εξελίξεις.Ο φόβος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι που μας σώζει μέχρι στιγμής.
Το παρήγορο είναι ότι οι τύποι που κάνουν αυτες τις προβλέψεις δεν μας έχουν εκπλήξει μέχρι τώρα με την ακρίβεια των προβλέψεών τους. Κανείς δεν μπόρεσε να προβλέψει κοσμογονικά γεγονότα όπως η κατάρρευση της Lehman brothers και της Ισλανδίας. Ούτε καν λίγες μέρες πριν αυτά συμβούν. Άρα δικαιούμεθα να ελπίζουμε ότι ίσως πέφτουν έξω. Από την άλλη μεριά όμως, το σενάριο που συζητάμε -για τις 5 χώρες- δεν είναι καν το πιο απαισιόδοξο για την εξέλιξη της οικονομικής κρίσης. Κυκλοφορούν πολύ πιο εφιαλτικές προβλέψεις. Δεν αποκλείεται σε δυο μήνες να έχουμε ζήσει τη χρεοκοπία 20 χωρών, χωρίς απαραίτητα να είναι ανάμεσά τους και κάποια από τις παραπάνω!
Το βέβαιο είναι ότι τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει ακόμα.
Ο Θεός να μας φυλάει. Προσδεθείτε. it’s going to be a bumpy night!
- Μεγ. Βρετανία
- Λετονία
- Ελλάδα
- Ουκρανία
- Νικαράγουα
Και τι σημαίνει, παρακαλώ, “χρεοκοπία”; Χρεοκοπία για μια χώρα σημαίνει ότι δεν μπορεί να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να βρει δανεικά (με ομόλογα και άλλα τρυκ) για να πληρώσει τα παλιότερα χρέη, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα την ξαναδανείσει κανείς, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να δανειστεί για να πληρώσει ούτε τα τρέχοντα έξοδα, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνει δραστικές περικοπές, πράγμα που σημαίνει ότι το πρώτο πράγμα που θα περικοπεί θα είναι αναπόφευκτα οι μισθοί και οι συντάξεις! Πράγμα που σημαίνει ότι θα πέσει πείνα.
Το κοινό σημείο των 5 χωρών της παραπάνω λίστας είναι το τεράστιο χρέος. Το κρίσιμο και για τις πέντε χώρες είναι να μπορέσουν να συνεχίσουν να δανείζονται, κάτι εξαιρετικά δύσκολο γιατί οι πάντες είναι στη γύρα για να βρουν δανεικά, ακόμα και χώρες που δεν έχουν άμεσο και πιεστικό πρόβλημα (με πρώτες και καλύτερες τις ΗΠΑ). Το πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτοί που υποτίθεται ότι αγοράζουν τα ομόλογα (άρα δίνουν τα “δανεικά”) είναι κυρίως τράπεζες και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί που δεν είναι βέβαιο ότι δεν είναι οι ίδιοι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας! Φαύλος κύκλος.
Η διαφορά της Ελλάδας από τις άλλες 4 χώρες της λίστας είναι ότι η Ελλάδα δεν έχει το δικό της νόμισμα. Το Euro είναι αλήθεια μας έχει γλυτώσει από χειρότερες καταστάσεις μέχρι στιγμής, αλλά αν η κρίση συνεχιστεί, οι εξελίξεις θα είναι απρόβλεπτες. Οι υπόλοιπες 4 χώρες έχουν τη διέξοδο να τυπώσουν επιπλέον χρήμα και να προσποιηθούν ότι πληρώνουν προσωρινά κάποιες από τις υποχρεώσεις τους (και να μειώσουν με μια υποτίμηση το χρέος τους), με αντίτιμο όμως -μεσοπρόθεσμα- την κατάρρευση του νομίσματος τους και την εκτόξευση του πληθωρισμού.
Η Ελλάδα δεν έχει ούτε αυτήν την -ούτως ή άλλως ολέθρια- επιλογή. Αυτό που μας μένει είναι (αν η κρίση συνεχιστεί και οι Ευρωπαίοι δεν θα έχουν τη δυνατότητα πλέον να πληρώνουν τα δικά μας φέσια) να γίνουν δραστικές περικοπές στις δαπάνες του Δημοσίου αρχίζοντας από τους μισθού και τις συντάξεις! Η άλλη επιλογή είναι να φύγουμε από το ευρώ και να επιστρέψουμε στη δραχμή!!! Οι φωνές που ακούγονται -κυρίως από το εξωτερικό- για να εγκαταλείψουν κάποιες χώρες το ευρώ δεν είναι καθολου παρανοϊκές. Όχι ότι η λύση αυτή είναι καλύτερη, αλλά θα κάνει λιγότερο θεαματική την πτώση.
Ο αντίκτυπος -και το πολιτικό κόστος- της επαναφοράς της δραχμής θα είναι τεράστιος αλλά θα προτιμηθεί αν μια τεράστια μείωση συντάξεων και μισθών, της τάξεως του 50% π.χ., γίνει αναπόφευκτη.
Αλλά θα επανέλθουμε σ’ αυτό το θέμα. Εκείνο που πρέπει να συνειδητοποιήσουν όσοι πιστεύουν ότι δεν θα μας αγγίξει η κρίση είναι ότι πλανώνται πλάνην οικτρά. Η κρίση θα μας “ακουμπήσει” και θα μας πονέσει πολύ!
Μια ακόμα επισήμανση για τη λίστα των 5 χωρών του Foreign Policy:
Ποιος χέστηκε αν θα χρεοκοπήσουν η Νικαράγουα, η Ουκρανία και η Λετονία. Οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία θα είναι σχετικά αμελητέες. Το μεγάλο πρόβλημα θα είναι μια κατάρρευση της Βρετανικής οικονομίας που θα συμπαρασύρει στην πτώση της δεκάδες τράπεζες (και πιθανότατα και άλλες χώρες) και θα βυθίσει την παγκόσμια οικονομία σε ακόμα πιο αβυσσαλέα περιδήνηση. Όσον αφορά μια πιθανή χρεοκοπία της Ελλάδας, και εδώ ο παγκόσμιος αντίκτυπος θα είναι σοβαρός, γιατί θα ταρακουνήσει άσχημα το οικοδόμημα του Ευρώ, με απρόβλεπτες αλυσιδωτές εξελίξεις.Ο φόβος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι που μας σώζει μέχρι στιγμής.
Το παρήγορο είναι ότι οι τύποι που κάνουν αυτες τις προβλέψεις δεν μας έχουν εκπλήξει μέχρι τώρα με την ακρίβεια των προβλέψεών τους. Κανείς δεν μπόρεσε να προβλέψει κοσμογονικά γεγονότα όπως η κατάρρευση της Lehman brothers και της Ισλανδίας. Ούτε καν λίγες μέρες πριν αυτά συμβούν. Άρα δικαιούμεθα να ελπίζουμε ότι ίσως πέφτουν έξω. Από την άλλη μεριά όμως, το σενάριο που συζητάμε -για τις 5 χώρες- δεν είναι καν το πιο απαισιόδοξο για την εξέλιξη της οικονομικής κρίσης. Κυκλοφορούν πολύ πιο εφιαλτικές προβλέψεις. Δεν αποκλείεται σε δυο μήνες να έχουμε ζήσει τη χρεοκοπία 20 χωρών, χωρίς απαραίτητα να είναι ανάμεσά τους και κάποια από τις παραπάνω!
Το βέβαιο είναι ότι τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει ακόμα.
Ο Θεός να μας φυλάει. Προσδεθείτε. it’s going to be a bumpy night!
